Νοητική Υστέρηση

Τι είναι η νοητική υστέρηση;

Η νοητική υστέρηση αφορά σε παιδιά τα οποία παρουσιάζουν κατώτερο δείκτη νοημοσύνης (I.Q.) σε σχέση με τους συνομήλικους τους. Το γεγονός αυτό δημιουργεί αποκλίσεις στη λειτουργικότητα τους και δυσχεραίνει την καθημερινότητα τους, προκαλώντας συχνά συμπεριφορικές και ψυχολογικές επιπτώσεις. Εμφανίζεται στην περίοδο ανάπτυξης (έως το 16ο έτος) και μπορεί να είναι ήπια, μέτρια, σοβαρή ή βαριά ανάλογα με το επίπεδο του δείκτη νοημοσύνης.

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της νοητικής υστέρησης;

Τα βασικά χαρακτηριστικά που παρουσιάζουν παιδιά με νοητική υστέρηση είναι δυσκολίες στο λόγο και την επικοινωνία καθώς και προβλήματα στη βραχυπρόθεσμη μνήμη και την αντίληψη μέσω των αισθητήριων οργάνων. Η σωματική τους ανάπτυξη είναι φυσιολογική, ωστόσο η νοητική υστερεί σημαντικά. Τα παιδιά αυτά παρουσιάζουν αδυναμία συγκέντρωσης και προσοχής ενώ τομείς όπως η αυτοεξυπηρέτηση, η αυτονομία, η ασφάλεια και το σχολικό περιβάλλον συχνά αποτελούν γι’ αυτά προκλήσεις. Δυσκολεύονται στη λήψη πρωτοβουλιών, τη συναισθηματική εξωτερίκευση και στην κατανόηση αόριστων εννοιών.

Ποιο είναι το κατάλληλο πρόγραμμα παρέμβασης για τη νοητική υστέρηση;

Και στην περίπτωση αυτή, η έγκαιρη διάγνωση και παρακολούθηση ενός θεραπευτικού προγράμματος είναι καίριας σημασίας. Ανάλογα με το βαθμό της νοητικής υστέρησης, η αντιμετώπιση και οι ανάγκες του παιδιού διαφέρουν σημαντικά. Βέβαιη, ωστόσο, είναι η ανάγκη διεπιστημονικής παρέμβασης τόσο στο κομμάτι του λόγου και των κινητικών δεξιοτήτων (λογοθεραπεία, εργοθεραπεία) όσο και στον τομέα της ψυχολογικής υποστήριξης του παιδιού. Ακόμα, κρίσιμη είναι και η συμβουλευτική στο οικογενειακό περιβάλλον. Με την ολιστική αντιμετώπιση του προβλήματος και στο σπίτι, επιτυγχάνονται τα καλύτερα αποτελέσματα.

Ποια η σχέση μεταξύ αυτισμού και νοητικής υστέρησης;

Στα πλαίσια του αυτιστικού φάσματος περιλαμβάνονται μια σειρά επιμέρους αναπτυξιακών διαταραχών που συχνά παρουσιάζουν συμπτώματα παρεμφερή με τη νοητική υστέρηση. Τα παιδιά με νοητική υστέρηση, ωστόσο, έχουν χαμηλό δείκτη νοημοσύνης, κάτι που δεν ισχύει απαραίτητα για τα παιδιά στο φάσμα του αυτισμού. Στο σύνδρομο Asperger και σε άλλες μορφές άτυπου αυτισμού, ο δείκτης νοημοσύνης είναι απόλυτα φυσιολογικός. Καταλήγοντας, η νοητική υστέρηση είναι μια παθογένεια που ενδέχεται να συνυπάρχει με τον αυτισμό.