Η λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με διαταραχές λόγου, ομιλίας, επικοινωνίας, και κατάποσης από τον παιδικό (2 ετών ή και νωρίτερα) έως τον ενήλικο πληθυσμό. Ο λόγος είναι η βάση της επικοινωνίας. Επιλύοντας ή βελτιώνοντας τις όποιες γλωσσικές διαταραχές, ο λογοθεραπευτής καλλιεργεί ένα πιο πρόσφορο έδαφος για την κοινωνική ένταξη, την επαγγελματική εξέλιξη και την ομαλή αλληλεπίδραση κάθε ασθενή, με άλλα λόγια του εξασφαλίζει ένα καλύτερο επίπεδο ζωής.
Πότε χρειάζεται να απευθυνθούμε σε έναν ειδικό λογοθεραπευτή; Οι συνηθέστερες διαταραχές με προβλήματα λόγου και ομιλίας είναι οι εξής:
Στον παιδικό πληθυσμό, ο λογοθεραπευτής ασχολείται με ένα ευρύ φάσμα ηλικιών από την πρώιμη προσχολική ηλικία (2 ετών ή και νωρίτερα) έως και την ενηλικίωση.
Είναι, λοιπόν, πιθανό ακόμα και παιδιά μικρότερα των 2 ετών να ξεκινήσουν ένα πρόγραμμα λογοθεραπείας. Οι γονείς, όπως είναι λογικό, έχουν κεντρικό ρόλο στα θεραπευτικά προγράμματα που ξεκινούν τόσο νωρίς. Εφόσον υπάρχουν ενδείξεις για πιθανές δυσκολίες, είναι καλό οι γονείς να ζητούν μια λογοθεραπευτική αξιολόγηση. Ο χρόνος που μπορεί να κερδηθεί είναι σημαντικός σύμμαχος για την έκβαση της θεραπείας.
Η σημασία της πρώιμης παρέμβασης, έχει αποδειχθεί και επιστημονικά με πληθώρα ερευνών να τονίζουν τα οφέλη ενός προγράμματος λογοθεραπείας σε αυτές τις ηλικιακές ομάδες. Αφενός αξιοποιούνται με το βέλτιστο τρόπο οι ήδη υπάρχουσες δεξιότητες του παιδιού, ενώ ταυτόχρονα αντικαθίστανται δυσλειτουργικές συμπεριφορές και τρόποι μάθησης που ήδη χρησιμοποιεί το παιδί. Ακόμα, στα πλαίσια της πρώιμης παρέμβασης, εκπαιδεύεται όλη η οικογένεια, με αποτέλεσμα να δημιουργείται εντέλει ένας ολιστικός τρόπος παρέμβασης, ένα «κοινό μέτωπο» μεταξύ λογοθεραπευτή και γονέων.
Αυτό που ουσιαστικά διακρίνει τη Στέγη Ειδικών Θεραπειών από τα υπόλοιπα κέντρα λογοθεραπείας είναι η αμεσότητα, η κατανόηση και η σταθερότητα. Είμαστε δίπλα στα παιδιά με διαταραχές ομιλίας, κοντά στους γονείς που αγωνιούν και πλάι στους ενήλικες με προβλήματα λόγου ενώ ο λογοθεραπευτής που θα αξιολόγησει το πρόβλημα σας θα είναι μαζί σας μέχρι τη βελτίωση ή την επίλυση του.
Το κουβάρι της λογοθεραπευτικής μας αντιμετώπισης ξετυλίγεται κάπως έτσι…
Μέσα από αξιολογητικά τεστ, κλινική παρατήρηση και την αλληλεπίδραση με το παιδί ή τον ενήλικα ελέγχουμε τις επικοινωνιακές, γλωσσικές και κοινωνικές του δεξιότητες. Για τον παιδικό πληθυσμό, σημαντικά στοιχεία προκύπτουν από το ιστορικό του παιδιού αλλά και από τους γονείς. Από την άλλη, στον ενήλικο πληθυσμό, πέραν ενός τυπικού ιστορικού, καταγράφονται οι συνήθειες, οι αντιλήψεις και οι προσδοκίες για την υπάρχουσα δυσκολία.
Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία της αξιολόγησης και εφόσον υπάρχουν κλινικά ευρήματα , ο λογοθεραπευτής θα πρέπει να τα παρουσιάσει στους γονείς ή τον ίδιο τον ασθενή και να προτείνει το κατάλληλο θεραπευτικό πρόγραμμα. Το κάθε πρόγραμμα σχεδιάζεται αποκλειστικά και εξατομικευμένα για το κάθε παιδί ή ενήλικα.
Η σωστή και ουσιώδης επικοινωνία μεταξύ οικογένειας και λογοθεραπευτή, αποτελεί θεμέλιο λίθο για την αντιμετώπιση των εκάστοτε δυσκολιών. Η συμβουλευτική ξεκινάει πριν ακόμα αρχίσει ένα πρόγραμμα θεραπείας, ενώ μπορεί να συνεχιστεί και μετά το τέλος του.
Όταν ένα παιδί παρουσιάζει προβλήματα στην κατανόηση και παραγωγή λόγου καθώς και στην αλληλεπίδραση με τον περιβάλλοντα χώρο του, τότε συνιστάται η λογοθεραπευτική αξιολόγηση προκειμένου να αποκλειστεί οποιαδήποτε διαταραχή λόγου και ομιλίας.
Η λογοθεραπεία αφορά άμεσα και στον ενήλικο πληθυσμό. Ενδεχόμενες διαταραχές άρθρωσης, τραυλισμός, αφασία μετά από εγκεφαλικό ή ατύχημα ή οποιαδήποτε άλλη γλωσσολογική ή γνωστική διαταραχή χρήζουν λογοθεραπευτικής εκτίμησης και φυσικά παρέμβασης.
Υπάρχουν ειδικές μέθοδοι, τεχνικές και ασκήσεις λογοθεραπείας ανάλογα με το πρόβλημα στο οποίο στοχεύουμε. Η εμπειρία, η εξειδίκευση και η συνεχής κατάρτιση του λογοθεραπευτή είναι μεγάλης σημασίας για να αντιμετωπιστεί η διαταραχή με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και σε εύλογο χρονικό διάστημα.